شاهدانه در جیره غذایی کبوترها
دانه های ریز و یک دست شاهدانه که بافتی نرم و طعمی شبیه آجیل دارند ، بسیار پر طرفدار هستند . این دانه های سبز و زرد رنگ را معمولا روی سالاد می پاشند و از حالت خام آن در شکلات و به جای تخم آفتابگردان استفاده می کنند .
مواد مغذی : دانه های شاهدانه ، سرشار از پروتئین ، اسیدهای چرب ، کلسیم ، فیبر ، ویتامین E و دارای کلروفیل بالایی هستند . تخم شاهدانه باید در ظرف در بسته و در یخچال نگهداری شود ؛ به این ترتیب از ۳ تا ۶ ماه قابل استفاده خواهد بود .
دانه شاهدانه ، یکی از مغذی ترین و قابل هضم ترین مواد غذایی روی زمین است . دانه شاهدانه سرشار از پروتئین ، اسیدهای آمینه ضروری و اسیدهای چرب ضروری است .
دانه های شاهدانه دارای خواص تغذیه ای فراوانی هستند و منبع خوبی از اسیدهای چرب ضروری و اسیدهای آمینه ضروری و نیز مواد معدنی هستند .
شاهدانه طبق نظر حکمای طب سنتی ، از نظر طبیعت، قسمت های مختلف آن متفاوت است . تخم آن خیلی گرم و خشک است . پوست آن سرد و خشک است و از نظر خواص معتقدند که به علت مرکب القوی بودن برگ آن در عین حال که فرح ، سرور ، نشاط و نیکویی به رنگ رخسار می آورد ، مخدر نیز هست و پس از آن سستی می آورد .
بعد از آن که آثار قسمت گرم آن نشاط است زایل شد آثار قسمت سرد آن که تخدیر و سستی است ظاهر می شود و اشتهای غذا را از بین می برد و نهایتاً موجب غم ، تکدر ، تاریکی دید چشم ، جنون ، مالیخولیا ، ترس بسیار و استسقا می شود .
این دانه های خوشمزه به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ برای سلامت پوست و مو بسیار مفید است . امگا ۳ ها همچنین التهاب را کاهش می دهند و سلامت قلب و عروق و مغز را تضمین می کنند . از این گذشته شاه دانه حاوی ترکیبات گیاهی به نام فیتوسترول می‌باشد که میزان کلسترول خون را پایین می آورد .
خواص شاهدانه برای کبوتران
شاه دانه ( تخم بنگ ) بسیار مغذی است و منبع فوق العاده‌ی پروتئین کامل به حساب می آید و در عین حال راحت نیز هضم می شود . این دانه های ریز حاوی فیبرهایی هستند که برای سلامت قلب و سیستم گوارشی مفید هستند . خواص شاه دانه به همین جا ختم نمی شود ، طبعي بسيار گرم و خشك دارد .
گفته می شود شاهدانه منبعي از تضادها است يعني عدم رعايت در مصرف ممكن است فرد را از نقطه صفر به منفي بي نهايت يا مثبت بي نهايت ببرد . شاهدانه غنی از اسید آمینه های ضروری و اسید های چرب ضروری است و دارای 33 درصد پروتئین ، 12 درصد کربوهیدرات ، 44 درصد روغن ( 39 درصد غیر اشباعی و 5 درصد اشباعی ) است.
شاهدانه برای اهداف تولید مثلی و پرورش جوجه مناسب است و درصد بالای آن در جیره علاوه بر شل شدن کتف کبوترها احتمال اختلال عصبي ، گوارشي ، هورموني ، استفراغ و اسهال را در پي دارد و دست كم مي تواند كبوتر را تو لك ببرد . به همین خاطر است که در جیره غذایی کبوتر باید دانه های آن را شمرد !
اگر كبوتري داريد كه قبلا سابقه تخم كردن داشته ولي ديگر تخم نمي كند به او مخلوطي از ملك ( گاو دانه ) و شاه دانه بدهيد چون اين دو داراي بسيار انرژي و ويتامين و پروتئين هستند و مطمئن باشيد كه كفتر شما بعد از ۲ هفته كه اين دو ( مخلوطی از شاه دانه و ملک ) را به او داديد تخم خواهد كرد ( البته نباید پیر یا جناقش شکسته باشد ) در ضمن براي جوجه كشي و استخوان بندي كفتر بسيار مفيد هستند و کفتر را بسیار قوی می کند .
توجه داشته باشيد شاه دانه ها داراي 2 نوع هستند :
1. يك نوع آن ريز است كه براي خوردن ما آدما است .
2. نوع ديگر آن بزرگتر از نوع ريزش است . نوع بزرگش كه براي خوردن كفتر مورد استفاده قرار مي گيرد كه قيمته آن كمتر از نصفه نوع ريز آن است ( يعني اگر 1500 تومان نوع ريزش است نوع درشتش كه براي خوراك كفتر است حدود 650 تومانه )
فكر كنم فرق اين دو به جز بزرگي و كوچكي بين با پوست ( ( كه براي دادن به كفتر ) ) و بدون پوست ( ( كه براي خوردن ما است )) مي باشد .
مضرات شاهدانه برای کبوتران
شاه دانه نباید زیاد به کبوتر داده شود چون موجب شل شدن و در بعضی موارد از کار افتادن کتف کبوتر می شود . چون انرژی بسیاری دارد پس باید حتما با مخلوطی از دان های دیگر به کبوتر داده شود و یا اگر مخلوط با دانه های دیگر نمی کنید نباید زیاد به کبوتر داده شود .
با توجه به داده های موجود شاهدانه نسبت به بقیه دانه ها دارای بیشترین میزان انرژی است و بعد از آن تخم کتان سطح بالائی از انرژی را داراست در حقیقت هر دو آن ها در حدود دو برابر دانه های دیگر انرژی ذخیره شده دارند و در مقام سوم این تحقیق ارزن به عنوان دانه ای با کالری بالا قرار می گیرد.
با این تفاسیر مطمئنا ارتباطی بین میزان دیگر عناصر با انرژی موجود در آن ها وجود دارد. اگر به داده های این جدول توجه کنیم شاهدانه و تخم کتان به ترتیب از بالاترین سطح چربی و پروتئین نیز برخوردارند و این یکی از دلائل بالا بودن میزان انرژی ذخیره شده در آن ها نسبت به سایر دانه های ذکر شده در این جدول است. و نشان از رابطه مستقیم میزان انرژی با پروتئین و چربی دارد .
دانه شاهدانه از مغذی ترین مواد غذای و قابل هضم ترین دانه ها می باشد و دارای ارزش غذایی بالایی است . دانه های شاهدانه دارای مقدار زیادی پروتئین ، فیبر ، اسید چرب و اسید های آمینه ی ضرورری و ویتامین ای هستند .
به خاطر طبع گرم شاهداه مصرف آن در دورانی که پرندگان روی تخم یا جوجه هستن توصیه نمی شود . در غیر این صورت مصرف شاهدانه در تمام سنین ممنوعیت ندارد .
مصرف شاهدانه باید به اندازه و طبق اصول باشد ، مصرف بی رویه آن باعث تداخل در سلامتی پرندگان می شود . برخی از پرندگان به محرک نیاز دارند مانند شاهدانه ، در حالی که بقیه به آن نیازی ندارند .
ارزش غذایی شاه دانه در هر 100 گرم
- کلسیم ( ۱۴۵ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- آهن ( ۱۴ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- منیزیم ( ۴۸۳ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- منگنز ( ۷ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- فسفر ( ۱۱۶۰ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- پتاسیم ( ۸۵۹ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- روی ( ۷ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم )
- ویتامین A ( 3800 IU Mg به ازای هر ۱۰۰ گرم )
- ویتامین B1 ( 0.4 میلی گرم به ازای هر ۱۰۰ گرم )
- ویتامین B2 ( 0.11 میلی گرم به ازای هر گرم )
- ویتامین B3 ( 2.8 میلی گرم به ازای هر ۱۰۰ گرم )
- ویتامین B6 ( 0.12 میلی گرم به ازای هر ۱۰۰ گرم )
- ویتامین D ( 77.5 IU mg به ازای ۱۰۰ گرم )
- ویتامین E ( 90 mg IU mg در هر ۱۰۰ گرم )
